Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Onder de zwarte zon. De verleiding van de nazi-mystiek Rolf Wennekes 18/03/2024
Dans dans revolutie Lisa Weeda 18/03/2024
Kleine potentaten. Autoritaire Europese leiders tijdens het interbellum Jacques Neeven (red.) 18/03/2024
De maestro met de breinaald. Op zoek naar het geheim van de grote dirigenten Christiaan Kuyvenhoven 18/03/2024
De afrekening. Geweld tegen collaborateurs in Antwerpen, 1918 en 1944-1945 Antoon Vrints 18/03/2024
De bolle Gogh Jaap Cohen 18/03/2024
De Koude Oorlog John Lewis Gaddis 18/03/2024
Tussen de legers. Grensreportages (vert. Els Snick en studenten van de Vertalersvakschool; ill. Koen Broucke) Joseph Roth 18/03/2024
Moeders. Heiligen Dieuwertje Mertens 18/03/2024
Plato van Athene. Een leven als filosoof Robin Waterfield 18/03/2024
Levenskunst uit de Griekse oudheid. Teksten van de Griekse cynici Georg Luck 18/03/2024
Ochtend en avond. Roman (vert. Marianne Molenaar) Jon Fosse 18/03/2024
De moord op commendatore (vert. Elbrich Fennema en Luk Van Haute) Haruki Murakami 18/03/2024
Mesjogge bezitsdrang. Brieven van twee boekenverzamelaars Dik van der Meulen en Alexander Reeuwijk 18/03/2024
Hogere machten Joost de Vries 18/03/2024
De duivel in elk van ons. Van Holocaust tot terrorisme: hoe gewone mensen in staat zijn tot buitengewoon kwaad Christophe Busch 04/03/2024
Het kruis. Biografie van een symbool: kunst, traditie, geschiedenis Alfred C. Bronswijk 04/03/2024
De mens achter de monnik. Een leven in dagboeken Thomas Merton 04/03/2024
De werkplaats van de meester. Richard Wagners ideeën over muziekdrama Philip Westbroek 04/03/2024
XVIII. De adembenemende 18e Eeuw. Revolutionairen, avonturiers, libertijnen & puriteinen; het tijdperk dat de wereld voorgoed veranderde Francis Weyns 04/03/2024
12345678910...Laatste

Het rijk van de Habsburgers. Een duizendjarig vorstengeslacht

Martyn Rady
Het rijk van de Habsburgers. Een duizendjarig vorstengeslacht
Omniboek, 2020, 240 blz., EUR 21,99
ISBN: 9789401917094

Van Martyn Rady, hoogleraar Centraal-Europese geschiedenis aan het University College London, werden twee werken, die beiden de Habsburgers tot onderwerp hebben, in het Nederlands vertaald. Het rijk van de Habsburgers. Een duizendjarig vorstengeslacht verscheen oorspronkelijk in de bekende Engelstalige reeks A Very Short Introduction van Oxford University Press in 2017, waarin specialisten een onderwerp in een beknopt bestek behandelen. In dit geval synthetiseert Professor Rady de duizendjarige geschiedenis van de Habsburgers in iets meer dan tweehonderd bladzijden.
In het inleidend hoofdstuk schetst de auteur de krachtlijnen. De Habsburgse dynastie wist haar ‘landen’ door verovering, maar vooral door een uitgekiende huwelijkspolitiek uit te breiden: ‘Laat anderen oorlog voeren. Jij gelukkig Oostenrijk trouwt.’ Die zogenaamde Hausmacht was een multinationaal rijk, maar bleef in wezen een personele unie, waarvan de eenheid tussen ‘onze landen’ erin bestond dat ze onder dezelfde heerser stonden. De dynastie slaagde vanaf 1438 de door de zeven keurvorsten verleende keizerstitel van het Heilig Roomse Rijk in de familie te houden, totdat Napoleon haar in 1806 dwong het keizerrijk op te heffen, waarna de Habsburgers de titel ‘keizer van Oostenrijk’ gingen dragen. Nooit vielen de Habsburgse bezittingen volledig samen met het Duitse keizerrijk.
Het tweede hoofdstuk vangt aan met de bescheiden oorsprong en eindigt met het ‘rijk waar de zon nooit onderging’ van Karel V, die zich genoodzaakt zag dat rijk te verdelen over twee takken van de familie. Het derde hoofdstuk laat zien dat de Habsburgers territoria verzamelden, maar ze niet verenigden. Het bleef een samengestelde monarchie ‘alsof de koning die ze bij elkaar hield, slechts de koning van elk afzonderlijk was’. Het vierde hoofdstuk gaat in op hun engagement in dienst van het katholieke geloof in de 16de en 17de eeuw. Ze stopten de Osmaanse expansie, steunden manu militari de contrareformatie, lokten daardoor de Dertigjarige Oorlog uit en begonnen met de herovering van Hongarije op de Osmaanse Turken. Het vijfde hoofdstuk behandelt het verlicht despotisme in de figuur van Jozef II(1780-1790), bekend als de keizer-koster, en de reactie daarop vanaf de zogenaamde biedermeiertijd. Het zesde hoofdstuk verhaalt de meer dan zestig jaar durende regering van Frans Jozef (1848-1916). Het sluit af met een scherpzinnige benadering van de nationaliteits- en identiteitskwestie in het multinationale rijk. Het laatste hoofdstuk behandelt de Eerste Wereldoorlog, die de inherente zwakte van de multinationale Dubbelmonarchie liet zien, wat leidde tot de opheffing ervan in 1918.
In een terugblik waarschuwt Martyn Rady voor anachronistische interpretaties. De Habsburgse monarchie beantwoordde niet aan het in de vroegmoderne tijd in opgang zijnde ideaal van een gecentraliseerde staat. Dat was niet wenselijk, maar ook niet mogelijk, maar de dynastie speelde wel bijna een millennium een bepalende rol in Europa. Historische kaarten, een stamboom en kleurenafbeeldingen maken van dit boek een toegankelijk werk.
Toch een bedenking. Deze synthese heeft overwegend aandacht voor de Midden-Europese of Duitse of Oostenrijkse tak van de Habsburgers, terwijl de Spaanse tak vanaf Filips II tot Karel II het met veel minder aandacht moet stellen.

[Walter Smits - 14/07/2020]