Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Onder de zwarte zon. De verleiding van de nazi-mystiek Rolf Wennekes 18/03/2024
Dans dans revolutie Lisa Weeda 18/03/2024
Kleine potentaten. Autoritaire Europese leiders tijdens het interbellum Jacques Neeven (red.) 18/03/2024
De maestro met de breinaald. Op zoek naar het geheim van de grote dirigenten Christiaan Kuyvenhoven 18/03/2024
De afrekening. Geweld tegen collaborateurs in Antwerpen, 1918 en 1944-1945 Antoon Vrints 18/03/2024
De bolle Gogh Jaap Cohen 18/03/2024
De Koude Oorlog John Lewis Gaddis 18/03/2024
Tussen de legers. Grensreportages (vert. Els Snick en studenten van de Vertalersvakschool; ill. Koen Broucke) Joseph Roth 18/03/2024
Moeders. Heiligen Dieuwertje Mertens 18/03/2024
Plato van Athene. Een leven als filosoof Robin Waterfield 18/03/2024
Levenskunst uit de Griekse oudheid. Teksten van de Griekse cynici Georg Luck 18/03/2024
Ochtend en avond. Roman (vert. Marianne Molenaar) Jon Fosse 18/03/2024
De moord op commendatore (vert. Elbrich Fennema en Luk Van Haute) Haruki Murakami 18/03/2024
Mesjogge bezitsdrang. Brieven van twee boekenverzamelaars Dik van der Meulen en Alexander Reeuwijk 18/03/2024
Hogere machten Joost de Vries 18/03/2024
De duivel in elk van ons. Van Holocaust tot terrorisme: hoe gewone mensen in staat zijn tot buitengewoon kwaad Christophe Busch 04/03/2024
Het kruis. Biografie van een symbool: kunst, traditie, geschiedenis Alfred C. Bronswijk 04/03/2024
De mens achter de monnik. Een leven in dagboeken Thomas Merton 04/03/2024
De werkplaats van de meester. Richard Wagners ideeën over muziekdrama Philip Westbroek 04/03/2024
XVIII. De adembenemende 18e Eeuw. Revolutionairen, avonturiers, libertijnen & puriteinen; het tijdperk dat de wereld voorgoed veranderde Francis Weyns 04/03/2024
12345678910...Laatste

De boekhandelaar van Florence. Over de renaissance, de boekdrukkunst en de veranderende kracht van ideeën

Ross King
De boekhandelaar van Florence. Over de renaissance, de boekdrukkunst en de veranderende kracht van ideeën
De Bezige Bij, 2021, 525 blz., EUR 34,99
ISBN: 9789403124414

Ross King (° 1962) brak twee decennia geleden door met De koepel van Brunelleschi (2002) over de Dom van Firenze. Hij schreef verder De hemel van de paus (2004) over de Sixtijnse kapel van Michelangelo en Leonardo en Het laatste avondmaal (2012) over Da Vinci’s Laatste avondmaal. Na een uitstap naar het Franse impressionisme met Waanzin en betovering (2017) over de waterlelieschilderijen van Monet, keert hij met De boekhandelaar van Florence terug naar de Italiaanse renaissance.
Ross King vertelt daarin Over de renaissance, de boekdrukkunst en de veranderende kracht van ideeën, zoals de ondertitel luidt. Hij hangt zijn verhaal op aan het leven van Vespasiano da Bisticci (1421-1498). Die was van eerder bescheiden afkomst in die zin dat hij geen universitaire vorming genoot. Hij ging als tiener in dienst bij een boekhandelaar in Firenze in een tijd dat boeken nog met de hand gekopieerd werden. Hij nam de zaak van zijn patroon over en bouwde zich weldra een reputatie op als ‘boekmaker’. Boeken maken betekende oude handschriften laten opsporen, eventueel laten vergelijken, kopiisten en miniaturisten engageren en handgeschreven katernen laten inbinden, waarbij hij als eerste in een ingebonden handschrift een titelpagina toevoegde.
Vespasiano had de beste handschriftenjagers en miniaturisten in dienst en daardoor een enorm rijk cliënteel, waaronder de Medici’s en de pausen. Rijke klanten bestelden hele collecties handschriften bij hem. Zo leverde hij een substantiële bijdrage aan de bibliotheek van de Medici’s in Firenze en die van Federico da Montefeltro, de hertog van Urbino. Hij legde catalogi aan van deze en andere bibliotheken, zoals die van het Vaticaan. Rijk werd hij er niet van, maar hij en zijn netwerk speelden een enorme rol in het toegankelijk maken van handschriften, die sinds eeuwen in abdijbibliotheken stof lagen te vergaren.
Maar de innovatie van de boekdrukkunst bereikte in 1476 als een van de laatste culturele centra in Italië Firenze. Vespasiano verwierp ze en trok zich gedesillusioneerd uit zaken terug op een boerderij buiten Firenze. Als een cultuurpessimist leverde hij nog wel een honderdtal levensbeschrijvingen van vooraanstaande humanistische tijdgenoten, wat Burckhardt in de 19de eeuw inspireerde tot zijn Die Kultur der Renaissance in Italiën.
Het leven van Vespasiano, waar overigens verder niet zoveel over geweten is, grijpt Ross King aan om breed uit te weiden over het Italië van de 15de eeuw, de rivaliteit tussen de stadsstaten en daarbinnen tussen de families, de pausen en de Westerse kerkscheuring, de pest, de val van Constantinopel en de hernieuwde kennismaking met Plato in West-Europa. King gaat uitgebreid in op de manuscriptenjagers in abdijen benoorden de Alpen, op het verschil tussen papier en perkament, op lettertypes, zoals de Karolingische minuskel, en ten slotte op de concurrentie tussen handschriften en gedrukte boeken. De parallel met de actuele discussie tussen drukkunst en digitale media dringt zich op.
Ross King schrijft meeslepend, maar wel erg wijdlopig. Hij heeft de neiging zich te verliezen in zijsporen, zodat de lezer wel eens de focus verliest. Soms is de vertaling ongelukkig, zoals Venetiërs i.p.v. Venetianen. Dit neem niet weg dat King een fascinerend beeld ophangt van de Italiaanse renaissance en de rol van handschriften en boeken daarin.

[Walter Smits - 11/07/2021]