Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Mozart. De muziek, de mens, de vrijmetselarij David Vergauwen 21/04/2025
Kunst en leven in Rembrandts tijd Birgit Boelens, Paul Mosterd, Elizabeth Nogrady en Arthur R. Wheelock jr. (red.) 21/04/2025
Alexander de Grote. Triomf en tragiek van een veldheer. Vertaald door Julius Roos Quintus Curtius Rufus 21/04/2025
Complete gedichten. Met Latijnse tekst. Ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Ype de Jong Catullus 21/04/2025
Kalendergedichten. Fasti. Vertaald, ingeleid, en van aantekeningen voorzien door Piet Schrijvers Ovidius 21/04/2025
Gedaantewisselingen. Metamorfosen. Vertaald, ingeleid, en van aantekeningen voorzien door Piet Schrijvers Ovidius 21/04/2025
Zingen in het donker Nescio 21/04/2025
De drogreden Jo Claes 21/04/2025
Nederlandse bestuurders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Trouw aan volk, vijand en vaderland Susan Scherpenisse, Ingrid van der Vlis, Jan Julia Zurné, Anne Petterson en Wim van Meurs 16/04/2025
Laat alleen rode bloemen bloeien. Wie telt mee in het China van Xi Jinping? Emily Feng 16/04/2025
De man in cel 401. De oorlogsjaren van Simon Willemse John Brosens 16/04/2025
Anselmus Poneli en Perry Pierik De kunst is een gulzig monster. Brieven 2018-2020 16/04/2025
De tegenstoot. Grebbeberg 12 en 13 mei 1940. Bataljon Jagers gesteld voor onmogelijke opdracht Jaap A. Kip 16/04/2025
Wilhelmus. Mijn grootvader bij de Waffen-SS Tim Berbers 12/04/2025
Wereldsteden van de Lage Landen. Stadsgeschiedenis van Nederland en België Nadia Bourras, Jan Hein Furnée, Hilde Greefs e.a. (red) 12/04/2025
Eeuwen des onderscheids. Een geschiedenis van middeleeuws Europa. Herziene uitgave Wim Blockmans en Peter Hoppenbrouwers 12/04/2025
De verre uithoeken van de bekende wereld. Een nieuwe geschiedenis van de oude beschavingen (vert. Aad Janssen en Joost Pollmann) Owen Rees 12/04/2025
Rexit. Leopold III en het tragische misverstand Vincent Stuer 12/04/2025
De geboorte van New York. Hoe het Nederlandse Manhattan in Engelse handen kwam (vert. Catalien van Paassen, Willem van Paassen en Jan Willem Reitsma) Russell Shorto 12/04/2025
De geboorte van de stad. Op zoek naar middeleeuws Amsterdam Emma Los en Erik Schmitz (red.) 12/04/2025
12345678910...Laatste

Peters keizerin

Kristina Sabaliauskaitė
Peters keizerin
Prometheus, 2021, 352 blz., EUR 22,50
ISBN: 9789044647112

De Litouwse kunsthistorica en in Londen werkzame correspondente Kristina Sabaliauskaitė schreef met Peters keizerin een boeiende historische roman over de tweede echtgenote van tsaar Peter I de Grote (1672-1725), met name tsarina Catharina I van Rusland (1684-1727).
Voltaire bestempelde Catharina’s leven als ‘het assepoesterverhaal van de 18de eeuw’. Het Litouwse weesmeisje Marta Skowrońska werd geadopteerd door Ernst Glück, een Baltische Duitser en lutherse dominee en onderwijzer in het toenmalige Zweedse Marienburg (actueel het Letse Alūksne). Toen Russische troepen Marienburg innamen in de Grote Noordse Oorlog, kwam Marta in handen van vorst Aleksander Mensjikov, de vriend en vertrouweling van Peter de Grote, waardoor zij de tsaar leerde kennen. Die maakte haar al snel tot zijn geliefde. Marta ging over tot het orthodoxe geloof en veranderde haar naam in Jekaterina Aleksejevna. De tsaar maakte haar tot zijn wettige echtgenote. Samen kregen zij twaalf kinderen, die vrijwel allen kort na de geboorte overleden, behalve Anna en Elisabeth. Die laatste zou later zelf tsarina worden (1741-1762). De afstammelingen van Anna zouden na de kinderloze Elisabeth op de troon komen en regeren tot de Russische Revolutie. In 1724 maakte Peter de ongeletterde Catharina tot mederegent. Het jaar daarop stierf hij. Hoewel zij erkend werd als opvolger, berustte de ware macht bij haar oude beschermer Mensjikov. Catharina overleefde Peter twee jaar en overleed op 17 mei 1727 op 43-jarige leeftijd.
Sabaliauskaitė laat Catharina zich haar leven herinneren gedurende haar laatste vierentwintig uur vanop haar sterfbed in de keizerlijke residentie, het Catharinapaleis in Tsarskoje Selo ten zuiden van Sint-Petersburg. Haar aanpak doet denken aan Hadrianus’ gedenkschriften van Marguerite Yourcenar. Peters keizerin is het eerste deel van deze historische roman en bestrijkt Catharina’s leven tot aan haar formele huwelijk met Peter in 1712. Die periode wordt door Catharina herinnerd in de nacht van 16 mei 1727 van 21 uur ’s avonds tot 9 uur de volgende morgen. Sabaliauskaitė verweeft tussen die herinneringen historische realea over de cultuurverschillen tussen het Westen en Rusland, over de moeilijkheden om het Russische rijk te moderniseren, over de door Peter de Grote gestichte stad Sint-Petersburg en over de reizen van tsaar en tsarina.
Maar deze roman is beslist meer dan een 18de-eeuws assepoesterverhaal. Hij heeft onmiskenbaar zowel een feministisch als een politiek aspect. Sabaliauskaitė verhaalt de eenzame strijd die Catharina als vrouw haar leven lang moest voeren om te overleven, zich te handhaven en te worden wie ze was. Zij opende een nieuwe weg in de geschiedenis van Rusland. Na haar werd Rusland bijna de gehele 18e eeuw door vrouwen geregeerd, waaronder Catharina’s dochter tsarina Elisabeth I, en keizerin Catharina II de Grote.
Sabaliauskaitė is van origine uit Litouwen. Zelfs al is het een historische roman, die zich situeert in de 18de eeuw, de lezer ontkomt er niet aan de historische relaties tussen het Westen en Rusland in de 18de eeuw te zien als een spiegel voor vandaag. In die zin is deze historische roman beslist actueel.
In de stamboom vooraan sloop wel een onnauwkeurigheid. Elisabeth, een dochter van Catharina en Peter, werd, zoals gezegd, ook tsarina. Dit neemt niet weg dat dit een meeslepende roman is, die verwachtingsvol doet uitkijken naar het tweede deel.

[Walter Smits - 11/01/2022]