Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Achter de donkere wouden Aleksandr Skorobogatov 17/10/2025
Negentien Negentien Aline Sax 17/10/2025
Totale mobilisatie en andere essays Ernst Jünger 17/10/2025
Mijn zus en andere liefdes (vert. Ineke Lenting) Esther Freud 17/10/2025
Belaagd Christian de Coninck 17/10/2025
Omerta Pol Dehullu 17/10/2025
Thuis bij Ter Borch. Kunstenaarsfamilie in Zwolle Beatrice von Bormann, Sanne van de Kraats, Gerdien Verschoor en Marjorie E. Wiesema (red.) 17/10/2025
Het vaderland in oorlog. Bezetting, bevrijding en verzet Henk van der Linden & Perry Pierik (samenstellers) 17/10/2025
De feestzaal van mijn ouders. Een Vlaamse familiegeschiedenis Els Snick 17/10/2025
Vrouw en meid. Een geschiedenis van het leven binnenshuis. 1550-1950 Caroline Hanken 17/10/2025
Mathilde van Vlaanderen. Koningin van Engeland, de grootste Vlaming ooit? Marijke Verbeke & Fernand Dacquin 17/10/2025
Dagboek van de oudheid. 365 dagen van veldslagen, bacchanalen en goddelijke verhalen Patrick De Rynck 17/10/2025
Kamp Vught, 1942-1944. Daders en drijfveren Bert Oomen 17/10/2025
De Groninger schilderkunst in de 16e en 17e eeuw Joop van Roekel 17/10/2025
Trein naar Kamakura. Japan, een literaire reis Luk van Haute 06/10/2025
De minder bekende broer van Jack (voorw. Rachel Cusk; vert. Roos van de Wardt) Barbara Trapido 06/10/2025
In Nederland gebleven. De geschiedenis van Molukkers, 1951-2025 Henk Smeets en Fridus Steijlen 06/10/2025
The Grand Tour. Bestemming Italië Ariane van Suchtelen (red.) 06/10/2025
De 19 treinen naar Sobibor Elie A. Cohen 06/10/2025
Vier namen. De noodlottige verzetsgeschiedenis van mijn familie Kees Sietsma 06/10/2025
12345678910...Laatste

Peters keizerin

Kristina Sabaliauskaitė
Peters keizerin
Prometheus, 2021, 352 blz., EUR 22,50
ISBN: 9789044647112

De Litouwse kunsthistorica en in Londen werkzame correspondente Kristina Sabaliauskaitė schreef met Peters keizerin een boeiende historische roman over de tweede echtgenote van tsaar Peter I de Grote (1672-1725), met name tsarina Catharina I van Rusland (1684-1727).
Voltaire bestempelde Catharina’s leven als ‘het assepoesterverhaal van de 18de eeuw’. Het Litouwse weesmeisje Marta Skowrońska werd geadopteerd door Ernst Glück, een Baltische Duitser en lutherse dominee en onderwijzer in het toenmalige Zweedse Marienburg (actueel het Letse Alūksne). Toen Russische troepen Marienburg innamen in de Grote Noordse Oorlog, kwam Marta in handen van vorst Aleksander Mensjikov, de vriend en vertrouweling van Peter de Grote, waardoor zij de tsaar leerde kennen. Die maakte haar al snel tot zijn geliefde. Marta ging over tot het orthodoxe geloof en veranderde haar naam in Jekaterina Aleksejevna. De tsaar maakte haar tot zijn wettige echtgenote. Samen kregen zij twaalf kinderen, die vrijwel allen kort na de geboorte overleden, behalve Anna en Elisabeth. Die laatste zou later zelf tsarina worden (1741-1762). De afstammelingen van Anna zouden na de kinderloze Elisabeth op de troon komen en regeren tot de Russische Revolutie. In 1724 maakte Peter de ongeletterde Catharina tot mederegent. Het jaar daarop stierf hij. Hoewel zij erkend werd als opvolger, berustte de ware macht bij haar oude beschermer Mensjikov. Catharina overleefde Peter twee jaar en overleed op 17 mei 1727 op 43-jarige leeftijd.
Sabaliauskaitė laat Catharina zich haar leven herinneren gedurende haar laatste vierentwintig uur vanop haar sterfbed in de keizerlijke residentie, het Catharinapaleis in Tsarskoje Selo ten zuiden van Sint-Petersburg. Haar aanpak doet denken aan Hadrianus’ gedenkschriften van Marguerite Yourcenar. Peters keizerin is het eerste deel van deze historische roman en bestrijkt Catharina’s leven tot aan haar formele huwelijk met Peter in 1712. Die periode wordt door Catharina herinnerd in de nacht van 16 mei 1727 van 21 uur ’s avonds tot 9 uur de volgende morgen. Sabaliauskaitė verweeft tussen die herinneringen historische realea over de cultuurverschillen tussen het Westen en Rusland, over de moeilijkheden om het Russische rijk te moderniseren, over de door Peter de Grote gestichte stad Sint-Petersburg en over de reizen van tsaar en tsarina.
Maar deze roman is beslist meer dan een 18de-eeuws assepoesterverhaal. Hij heeft onmiskenbaar zowel een feministisch als een politiek aspect. Sabaliauskaitė verhaalt de eenzame strijd die Catharina als vrouw haar leven lang moest voeren om te overleven, zich te handhaven en te worden wie ze was. Zij opende een nieuwe weg in de geschiedenis van Rusland. Na haar werd Rusland bijna de gehele 18e eeuw door vrouwen geregeerd, waaronder Catharina’s dochter tsarina Elisabeth I, en keizerin Catharina II de Grote.
Sabaliauskaitė is van origine uit Litouwen. Zelfs al is het een historische roman, die zich situeert in de 18de eeuw, de lezer ontkomt er niet aan de historische relaties tussen het Westen en Rusland in de 18de eeuw te zien als een spiegel voor vandaag. In die zin is deze historische roman beslist actueel.
In de stamboom vooraan sloop wel een onnauwkeurigheid. Elisabeth, een dochter van Catharina en Peter, werd, zoals gezegd, ook tsarina. Dit neemt niet weg dat dit een meeslepende roman is, die verwachtingsvol doet uitkijken naar het tweede deel.

[Walter Smits - 11/01/2022]