Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Achter het glas Onno Kosters 01/07/2025
Artus Quellinus. Beeldhouwer van Amsterdam Bieke van der Mark (red.) 01/07/2025
Breken is bouwen. Vijfenzeventig jaar Vijftigers Graa Boomsma 01/07/2025
Het verhaal van Mevrouw Berg. Novellen (vert. Liesbeth Huijer) Ingvild H. Roshoi 01/07/2025
Over antieke wegen, een pelgrimage Rosita Steenbeek 01/07/2025
Napoleon en de paus. Het Concordaat van 1801 Pierre Trouillez 01/07/2025
Verborgen levens. Wat de nieuwste vondsten ons vertellen over de Vikingtijd (vert. Catalien en Willem van Paassen) Eleanor Barraclough 01/07/2025
De lijdende mens. Perspectieven op lijden, schuld en troost bij het boek Job Christophe Vekeman, Désanne van Brederode e.a. 01/07/2025
De ontdekking van de nacht Guy van Hoof 01/07/2025
Leo XIV. Apostel van de vrede Samuel Pruvot 01/07/2025
De mango van Mao. En ander fruit dat geschiedenis schreef (vert. Heijo Alting) Federico Kukso 23/06/2025
Een kwestie van uitvoering. De gemeente Amsterdam onder Duitse bezetting Jeroen Kemperman 23/06/2025
Voor God en den Congo! Het wel en wee van een afvallige Witte Pater (1880-1957) Wilbert Smulders 23/06/2025
De sprong in het licht. Marlow Moss (1889-1958) Florette Dijkstra 23/06/2025
Nog altijd storm (vert. Miek Zwamborn) Peter Handke 23/06/2025
De 44 beste gedichten van de Herman de Coninckprijs 2025 Erwin Jans e.a. 23/06/2025
De kortste geschiedenis van China (vert. Pon Ruiter) Linda Jaivin 23/06/2025
Seks, drugs en rock 'n' roll in Rembrandts tijd Benjamin B. Roberts 23/06/2025
Dievenland. Overleven in de middeleeuwen Janna Coomans 23/06/2025
Best of Buitengewoon Belgisch Bouwen 10. De 50 beste woningen uit 10 jaar ‘Buitengewoon Belgisch Bouwen’ Frank Berckmans en Grégory Mees 23/06/2025
12345678910...Laatste

Honger (vert. en naw. Adriaan van der Hoeven en Edith Koenders)

Knut Hamsun
Honger (vert. en naw. Adriaan van der Hoeven en Edith Koenders)
Oevers, 2022, 272 blz., EUR 22,50
ISBN: 9789492068835

“Moet het eigenlijk niet raadselachtig heten dat er zo veel liefdesromans geschreven zijn en zo weinig romans over honger?” vroeg W.F. Hermans zich af toen hij ‘Honger’ las, dat hij rekent “tot de vijf of tien formidabelste romans die er ooit geschreven zijn.”  In 1920 kreeg Knut Hamsun de Nobelprijs voor Literatuur. De latere winnaar Isaac Bashevis Singer zei over zijn Noorse collega dat het moderne proza helemaal aan hem schatplichtig is. Hamsuns reputatie kelderde na de Tweede Wereldoorlog, toen hij zijn bewondering voor Hitler had uitgesproken en zelfs zijn Nobelprijsmedaille aan Joseph Goebbels had geschonken. Maar nazistisch was zijn werk nooit geweest en zeker ‘Honger’ niet, de roman uit 1890 die voor Knut Hamsun de doorbraak had betekend. “Het was in de tijd dat ik hongerig door Kristiania zwierf, die wonderlijke stad die niemand verlaat zonder erdoor getekend te zijn…” Deze eerste zin van ‘Honger’ schreef Hamsun kort nadat hij uit Amerika terugkeerde en geweigerd had in Oslo (toen Kristiania) te ontschepen. De stad riep te veel nare herinneringen op. De naamloze verteller zwerft een herfst en een winter lang door de laat-19de-eeuwse Noorse hoofdstad. Hij kan de huur van zijn zolderkamer niet betalen en lijdt honger. Hij broedt op krantartikels en een toneelstuk, maar de concentratie en de inspiratie laten hem in de steek. De roman telt vier delen waarin de crisis, telkens tot het uiterste gedreven, aan het slot onverwachts en tijdelijk een oplossing vindt: een opgenomen krantenstuk, een vriendelijke traktatie, een kus die redding belooft en een inscheping zonder veel hoop, weg uit de hoofdstad. De man hongert, hallucineert en glijdt op een roetsjbaan van snel wisselende emoties, van woede naar sentimentaliteit, van exaltatie naar walging en van schaamte naar onverschilligheid. Hij vermoedt de straffende hand van God, bidt tot hem en bedelft hem dan onder godslasterende verwijten. En al denkt hij gek te zullen worden, hij blijft zijn omgeving met hysterische precisie en afstandelijkheid waarnemen. De absurde precisie (“elk onbeduidend detail op de deuren, de ornamenten, het plaveisel, alles stond me helder voor de geest”), de angst en het onbepaalde schuldgevoel herinneren aan het werk van Franz Kafka. De “stream of consciousness”-techniek loopt vooruit op Kafka, Joyce  en Virginia Woolf. Toch hongert Hamsuns anti-held niet alleen naar voedsel (dat hij op de duur niet meer kan verteren) maar ook naar literatuur. En al komt de lezer zo goed als niets over het  burgerlijke verleden van deze jongeman te weten (“Van mijn opgewekte aard was niets meer over.”), behalve de ontregelende honger zijn er zijn neurotische zenuwachtigheid en de manisch-depressieve aanleg (“God had zijn vinger in mijn zenuwstelsel gestoken en behoedzaam en nauw merkbaar de verbindingen wat verstoord.”). Maar afgeronde verklaringen of maatschappelijke aanklacht zijn ver te zoeken. Zeer modern doet de passage aan waar hem een woord te binnen schiet (“Kuboa”) dat betekenisloos blijft maar hem om zijn klank fascineert. Als deze bedeesde schrijver een onbekende vrouw op straat  aanspreekt, noemt hij haar zuiver om de klank Ylajali, waarna hij haar als een sprookjesprinses fantaseert. De man lijkt ook geremd door de schaamte over zijn maatschappelijke ‘val’ en de vrees voor het verlies van eerlijkheid, eergevoel en fatsoen. Wat hem niet belet meermaals op een onverwachte en onbegrijpelijke manier te struikelen. Het maakt ‘Honger’ tot een pijnlijk en grotesk-grappig, chaplinesk verhaal. Het proza van Hamsun is ook buitengewoon vinnig en levendig. De nieuwe vertalers bleven trouw aan de oorspronkelijke interpunctie, de afwisseling van heden en verleden tijd en het ritme verhogende gebruik van de vrije indirecte rede. ‘Honger’ is introspectief, maar nooit traag of gezapig. Het blijft een baanbrekend en springlevend meesterwerk in deze nieuwe Nederlandse vertaling.

[Johan De Haes - 23/06/2022]