Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Stemmen uit de stilte. Vaderspreuken uit de Egyptische woestijn I Vertaalwerkgroep Sint-Adelbertabdij Egmond 29/05/2023
Het ongerijmde leven van Martien Beversluis Lo van Driel 29/05/2023
De aarde volgens W.F. Hermans. De schrijver als geoloog Salomon Kroonenberg 29/05/2023
Het belang van de boerenzwaluw. Over de toekomst van de literaire uitgeverij Mireille Berman (red.) 29/05/2023
Natuur Marieke Lucas Rijneveld (samenst.) 29/05/2023
Israël. De zoektocht naar het beloofde land Coen Verbraak 29/05/2023
Balts Luuk Gruwez 29/05/2023
Leen Sanders. De bokser die levens redde in Auschwitz Erik Brouwer 29/05/2023
Houvast. Identiteit van een christen Jürgen Metepenningen 29/05/2023
Ngando en andere verhalen Paul Lomami Tshibamba 29/05/2023
Vindolanda Adrian Goldsworthy 29/05/2023
De Arabische veroveringen. De verspreiding van de islam en de eerste kalifaten Justin Marozzi 29/05/2023
Het ontstaan van de tijd. Mijn reis met Stephen Hawking voorbij de oerknal Thomas Hertog 29/05/2023
Vergeet je naam. Verhalen van Joodse onderduikkinderen Marcel Prins en Peter Henk Steenhuis 29/05/2023
De Pool (vert. Peter Bergsma) J.M. Coetzee 29/05/2023
Staan in de wereld van nu. Uitdagingen in een postchristelijke samenleving (vert. Frank Mulder) Jacques Ellul 29/05/2023
Vernietigen. (vert. Martin de Haan) Michel Houellebecq 15/05/2023
Poetins filosoof. Alexander Doegin Victor Kal 15/05/2023
Canon van 700 jaar Joods Nederland Tirtsah Levie Bernfeld en Bart Wallet 15/05/2023
Een wereld vol almanakken. 100 bijzondere exemplaren Frederik Schreuder 15/05/2023
12345678910...Laatste

Een wereld vol almanakken. 100 bijzondere exemplaren

Frederik Schreuder
Een wereld vol almanakken. 100 bijzondere exemplaren
Walburg Pers, 2023, 221 blz., EUR 34,99
ISBN: 9789462499188

Almanakken werden eeuwenlang dagelijks gebruikt door mensen uit alle lagen van de bevolking. Ze boden praktische informatie, zoals een kalender met de godsdienstige feestdagen, gegevens over de opkomst en ondergang van de zon, de schijngestalten van de maan, zons- en maanverduisteringen, weersvoorspellingen, aankondigingen van markten en kermissen, vertrektijden van trekschuiten en postkoetsen, medische adviezen en nog veel meer praktische wetenswaardigheden. Bovendien bevatten ze vaak amusement in de vorm van verhalen, rijmpjes, grappige anekdotes en raadsels, vaak vergezeld van humoristische illustraties. Een huis zonder almanak werd beschouwd als een schip zonder kompas.
Er werden miljoenen almanakken in verschillende vormen en materialen gemaakt, maar ze bleven amper bewaard, omdat ze na het verstrijken van het jaar, dus na bewezen dienst, vaak afgedankt en weggegooid werden, of, zoals in China, ritueel verbrand.
De Nederlandse huisarts Frederik Schreuder verzamelde gedurende veertig jaar almanakken, niet alleen uit Nederland, maar uit de hele wereld. In Een wereld vol almanakken toont hij 100 bijzondere exemplaren uit zijn collectie, die een zevenvoud daarvan bedraagt. Hij wil de schoonheid en de diversiteit van almanakken wereldwijd laten zien, maar ook de gebruikssporen, zoals moddervegen in een boerenalmanak, dagboekaantekeningen van kooplieden in hun comptoiralmanakken of de notities van scheepskapiteins in hun nautische almanakken.
In een beknopte inleiding behandelt Schreuder achtereenvolgens de Grieks-Egyptische herkomst van het woord almanak, via de Arabieren geïntroduceerd in Europa, de Arabische almanakken, het verschil tussen de jaarlijks terugkerende almanakken en de jaren overstijgende kalender, lange tijd als synoniemen door elkaar gebruikt, en ten slotte de vorm en de ontwikkeling van de almanakken, gekenmerkt door een enorme verscheidenheid.
In het corpus presenteert Schreuder dan de honderd geselecteerde almanakken in chronologische volgorde. Hij begint met een Frans calendarium uit de 15de eeuw. Uit de 16de eeuw en 17de eeuw weerhoudt hij telkens vier almanakken. Uit de 18de eeuw toont hij vijfendertig exemplaren en uit de 19de eeuw niet minder dan eenenveertig. De 20ste eeuw moet het stellen met vijftien items. Van elke almanak staan één of enkele bladzijden prachtig afgebeeld op de linkerpagina, terwijl hij op de rechterpagina elke afgebeelde almanak historisch duidt door een beschrijving van de herkomst en de inhoud met daarbij aandacht voor de tijdrekenkundige aspecten.
Onomstotelijk blijkt dat de inhoud en de vorm nogal kon variëren en evolueren. Er waren almanakken in velerlei soorten en maten, soms als eenbladskalender aan de muur, maar meestal in een handzaam formaat in boekvorm. Almanakken blijken ingezet te worden voor verschillende ideologische doeleinden, bijvoorbeeld als een middel om zich te verzetten tegen de slavernij (nr. 58) of als een instrument voor pure indoctrinatie (nr. 94). De voor de westerling meest exotische exemplaren zijn afkomstig uit de wereld buiten Europa.
Een samenvatting in het Nederlands en het Engels en een literatuurlijst vervolledigen dit zoals steeds door Uitgeverij Walburg Pers fraai uitgegeven boek van Frederik Schreuder.

[Walter Smits - 15/05/2023]