Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Imperium. Ondergang van een wereldrijk Ryszard Kapuscinski 28/09/2023
Het moeras van De Zwijger Jaap van de Wal 28/09/2023
De Romanovs 1613-1918 Simon Sebag Montefiore 28/09/2023
De kunst van de alchemie David Brafman 28/09/2023
Willem V. De laatste stadhouder van Nederland. 1748-1806 Olaf van Nimwegen 28/09/2023
Grenzeloos en vrij=Freedom without borders Maarten Bertheux, Rudi Fuchs en Joke de Wolf 28/09/2023
Ideeën. Het boek Le Grand (vert. Ria van Hengel) Heinrich Heine 28/09/2023
Het Suriname dagboek Merijn de Boer 28/09/2023
Van oude mensen. La voyageuse de nuit Laure Adler 28/09/2023
Mijnwerk. Kroniek van een familie in scherven Kreek Daey Ouwens 28/09/2023
Donkerdrif Deon Meyer 06/09/2023
Lavinia Ursula K. Le Guin 06/09/2023
Art Nouveau. Architectuur in Antwerpen Alex Elaut 06/09/2023
Récit de ma vie. 1917-1957 2 vol. Texte établi et commenté par Anne Van Loo Henry van de Velde 01/09/2023
Nieuwe zwanenzangen Jeroen Messely 01/09/2023
Kleine haperende vluchten Femke Brockhus 01/09/2023
Le Spleen de Paris / Parijse walging / Paris Spleen (vert. Hafid Bouazza / Louise Varèse) Charles Baudelaire 29/08/2023
Passchendaele. Operatie rode modder Michiel Janzen 29/08/2023
Van Feldgrau naar kaki en olijfgroen. Mannen van de Waffen-SS en andere militaire collaborateurs onder de wapenen in de Koninklijke Landmacht na 5 mei J.J.J. Hoogenboom 29/08/2023
Hitlers laatste getuige. De memoires van Hitlers bodyguard Rochus Misch 29/08/2023
12345678910...Laatste

De aarde volgens W.F. Hermans. De schrijver als geoloog

Salomon Kroonenberg
De aarde volgens W.F. Hermans. De schrijver als geoloog
Atlas Contact, 2023, 272 blz., EUR 25,99
ISBN: 9789045047515

De schrijver Willem Frederik Hermans (1921-1995) was als kind al gefascineerd door stenen, mineralen, fossielen en schelpen. In september 1940 ging hij sociale geografie studeren aan de Universiteit van Amsterdam. Later maakte hij de overstap naar de fysische geografie. Door de oorlog liep de studie ernstige vertraging op. Pas in 1950 studeerde Hermans af in de fysische geografie. Twee jaar later werd hij assistent aan de Universiteit Groningen. Via wetenschappelijk medewerker werd hij uiteindelijk lector. Salomon Kroonenberg, zelf emeritus-hoogleraar in de geologie, stelde zich tot doel het belang van de geologie voor het schrijverschap en wereldbeeld van Hermans te bestuderen. Daarvoor gaat hij eerst uitvoerig in op Hermans’ Franstalige proefschrift: Description et genèse des dépots meubles de surface et du relief de l’Oesling, over bodemafzettingen in het noorden van Luxemburg. Hermans promoveerde op dit proefschrift in 1955 bij zijn leermeester Professor Jan Pieter Bakker in Amsterdam. De promovendus kreeg het judicium cum laude. Kroonenberg vindt dit oordeel wel terecht maar is ook kritisch: Hermans had de ideeën van zijn promotor goed uitgewerkt en zelf ook enkele originele ideeën toegevoegd, maar hij had ook veel kansen laten liggen. Na zijn proefschrift heeft Hermans geen noemenswaardig wetenschappelijk onderzoek meer verricht. Wel publiceerde hij in 1960 het lesboek Erosie. Het gerucht gaat dat Hermans dit boek vooral heeft geschreven om zijn kansen op een hoogleraarschap te vergroten. Het heeft hem niet geholpen. Toen hij in 1973 afscheid nam van de universiteit in Groningen, was hij nog steeds lector.
Kroonenberg is zeer kritisch over Erosie. Hij vindt het ver onder de maat als leerboek of handboek. Het bevat nogal wat inconsistenties in de naamgeving en uitleg. Vervolgens wijdt Kroonenberg enkele hoofdstukken aan de manier waarop Hermans de wetenschap in zijn literair werk verwerkte. Daar weet hij zeer interessante en diepere lagen in de verhalen bloot te leggen die een welkome aanvulling zijn op de vele reeds bestaande literaire analyses. Vooral het uitvoerige hoofdstuk over Nooit meer slapen is zeer boeiend en informatief. Verder zijn onder andere de surrealistische romans De God Denkbaar Denkbaar de God en Het evangelie van O. Dapper Dapper dankbaar studieobjecten voor Kroonenberg. Voor het slothoofdstuk over Hermans als wetenschapper interviewde Kroonenberg verschillende oud-collega’s van Hermans en bestudeerde hij de enorme hoeveelheid foto’s en dia’s van Hermans’ reizen in het archief van de schrijver. Het boek bevat een groot aantal fraaie foto’s, ook in kleur, die het verhaal voor een leek zeer verduidelijken. Kroonenberg concludeert dat Herman geen echte onderzoeker was, maar een wetenschapsfilosoof, gefascineerd door de nietigheid van de mens. Hij wijst in de verband op het visionaire slothoofdstuk van Erosie waar Hermans schrijft: ‘Maar er is nu eenmaal geen enkele reden om te veronderstellen dat het geologische tijdperk, dat door het gidsfossiel “mens” gekarakteriseerd wordt, eeuwig duren zal.’ En het boek eindigt met: ‘Geen mens zal ooit de stelling dat de mensheid eenmaal volledig verdwijnen zal, kunnen logenstraffen.’    

[Dick van Vliet - 29/05/2023]