Imperium is het verhaal van een wereldrijk: de Unie van Socialistische Sovjetrepublieken of de USSR. Het boek is van de hand van de Poolse journalist Ryszard Kapuscinski (1932-2007), die al bij leven een legende werd. Hij was een van de grondleggers van de literaire journalistiek.
Toen in september 1939 matrozen van de Rode Vloot zijn geboorteplaats in Polen bezetten, ontstond bij de kleine Kapuscinski een levenslange fascinatie voor de Sovjet-Unie, later Rusland. Gedurende de langste periode van zijn journalistieke loopbaan werkte hij onder het communistische regime, waaronder Polen toen gebukt ging. Meestal schreef hij in opdracht van het toenmalige Poolse persbureau over de tegenstelling tussen Noord en Zuid, maar in Imperium verlegt hij zijn aandacht naar de tegenstellingen tussen West en Oost.
Zoals de Europese landen met overzeese koloniën een wereldrijk bezaten, zo veroverden Rusland en de USSR enorme gebieden op het Aziatische en Europese continent. Het werd een gigantisch imperium met een invloedssfeer (‘dankzij’ de zogenaamde fellow travellers) tot diep in Europa. Kapuscinski groeide op in Pinsk, dat eerst deel uitmaakte van Polen, maar nadien in Wit-Rusland kwam te liggen.
In zijn boek doet de journalist verslag van zijn veelvuldige reizen die hij in diverse periodes in de Sovjet-Unie ondernam. Hij doorkruiste het land in alle richtingen. Op zijn laatste reizen zag hij een land in ontbinding. Het resultaat is een beeld van het land, gebaseerd op indrukken uit verschillende tijden en plaatsen. Kapuscinski verwerkte zowel historische gegevens, als reisimpressies en getuigenissen van honderden Sovjet-burgers. Het boek is geschreven vanuit de actualiteit van de jaren 1990 en is dus enigszins gedateerd. Imperium geeft ons echter een weergaloos tijdsbeeld van een vervlogen tijdperk.
De eerste druk van het boek verscheen in 1993 en stond maandenlang op de internationale bestsellerlijsten. Thans verscheen de zesde druk in het Nederlands. Gezien de eenvoudige herdruk is het boek wel nogal prijzig.