Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
De wapenstok en het kruis. De cynische symbiose tussen Poetin en de Russische kerk Lucy Ash 05/05/2025
Heim (vert. Lies Lavrijsen) Caroline De Mulder 05/05/2025
De verdwijningen van Londres 38. Over Pinochet in Engeland en een nazi in Patagonië Philippe Sands 05/05/2025
Het bos en de rivier. Over Anselm Kiefer en zijn kunst Karl Ove Knausgård 05/05/2025
Het krijtstrepen verzet en de broers Van Hall, 1943-1945 Willem de Bell 05/05/2025
Nieuwgriekse geschiedenis. De Griekse wereld van de late middeleeuwen tot vandaag Pieter Borghart 05/05/2025
Een nieuwe omgang met comfort. Innovaties in verwarming en ventilatie, 1840-1920 Natasja Hogen 05/05/2025
Uit eten in Amsterdam. Vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis Maarten Hell en Charlotte Kleyn 05/05/2025
De Ware Vrijheid. De levens van Johan en Cornelis de Witt Luc Panhuysen 05/05/2025
Het verdriet van Elisabeth van Culemborg. Bloei en ondergang van een adellijke dynastie, 1400-1555 Wijnand W. Mijnhardt 05/05/2025
Ooggetuigen van de bevrijding, september 1944-mei 1945 Bram de Graaf 05/05/2025
Een einde en een begin. Hoe de zomer van ’45 de wereld veranderde Oliver Hilmes 05/05/2025
De brug met drie bogen (vert. Henne van der Kooy) Ismail Kadare 05/05/2025
Verzetsvrouwen. Een onderbelichte geschiedenis Agnes Cremers en Mark Bergsma 05/05/2025
De schrijfster en de nachtegaal. Briefwisseling 1839-1849 (vert. Rosalien van Witsen) George Sand & Pauline Viardot 05/05/2025
Hannibal & Gideon Maarten Inghels 05/05/2025
Voortschrijdend inzicht. Beschouwingen (vert. Ronald Vlek) Julian Barnes 05/05/2025
Wildeman. Het leven van Paul Gauguin Sue Prideaux 05/05/2025
Grace (vert. Lidwien Biekmann en Tjadine Stheeman) Paul Lynch 05/05/2025
De Damiaanhoeve Chris De Stoop 05/05/2025
12345678910...Laatste

De wiegjes van Lebensborn. Seksualiteit, voortplanting en kinderroof in het Derde Rijk

Eric Bauwens
De wiegjes van Lebensborn. Seksualiteit, voortplanting en kinderroof in het Derde Rijk
Vrijdag, 2023, 279 blz., EUR 25,00
ISBN: 9789464341881


Lebensborn was een instelling van de SS en stond open voor zuivere Ariërs. Vrouwen konden er pas terecht na een grondige selectie en keuring. Het was vooral bedoeld voor frontsoldaten van de Waffen-SS, met blauwe ogen, blonde haren, een zuivere stamboom en voor hen die zich aan het front onderscheiden hadden. Zij werden door Himmler aangemoedigd om er een vriendin, liefst een tweede vrouw, op na te houden die ook alle Arische eigenschappen bezat. Op die manier wilde Heinrich Himmler met zijn ‘dekhengsten’, die liefst een tiental jaren ouder waren dan hun partner, een bijdrage leveren aan de creatie van een nieuwe adel, zelfs van een Nieuwe Mens. Lebensborn groeide uit tot zijn lievelingsproject dat hij tot in detail opvolgde. 
Het grootse project was een verzameling van comfortabele tehuizen waar zwangere vrouwen opgenomen werden, verzorgd werden en hun kinderen konden baren in een huiselijke omgeving. Het op de wereld zetten van kinderen buiten het huwelijk werd door de meeste Duitsers, ondanks de doordringing van de maatschappij door de NS-ideologie, nog altijd als aanstootgevend ervaren. Daarom konden vrouwen die ongewenst zwanger waren of hun kind niet wilden houden, het zonder enig probleem afstaan ter adoptie door kinderloze SS-echtparen. Alles gebeurde anoniem zodat de meisjes thuis geen problemen kregen, en beschermd werden. Een sociale instelling was Lebensborn geenszins. Gezien de strenge selectiecriteria kon niet iedere zwangere vrouw er terecht.
Gezien de rol van SS-Reichsführer Himmler in verband met Lebensborn wordt er in het goed gedocumenteerde boek van Eric Bauwens vrij veel aandacht aan hem besteed. Als voormalig kippenkweker en landbouwingenieur was hij steeds obsessief geïnteresseerd geweest in het kweken van betere dierenrassen. Hij en zijn medewerkers wilden dat ook doen met mensen. Zij dachten dat te kunnen doen door het kweken van een fysiek, mentaal en moreel superieure mensensoort. Himmler was een dromer met bizarre illusies. Hij was ervan overtuigd dat er na de oorlog niet alleen een nieuwe wereldorde zou komen, maar ook een nieuwe maatschappij, die gedomineerd zou worden door de nakomelingen van zijn SS’ers, geboren in de Lebensborntehuizen. Daarenboven waren er voortdurend nieuwe ‘edele’  SS’ers nodig om hun aan het front gesneuvelde kameraden te vervangen.
De natuurlijke methode was voor hem te traag. Daarom werden er ook op grootschalige wijze kinderen geroofd. Dat gebeurde vooral in Polen en in de andere bezette gebieden van Oost-Europa. Blonde en blauwogige kinderen werden door daartoe opgeleide SS-ploegen ontvoerd. Ze gingen daarbij uiterst brutaal te werk. Hun echte ouders hadden geen enkele inbreng, wisten niet eens waar hun kinderen naartoe gebracht werden. Doorgaans werden ze naar Duitsland gebracht waar ze in speciale Lebensborntehuizen onderworpen werden aan een uiterst strenge verduitsing. Hun oorspronkelijke namen werden verduitst en ze mochten hun moedertaal niet meer spreken. Eenmaal het verduitsingsproces geslaagd was, werden de meeste ter adoptie aangeboden. Kinderloze echtparen of jonge weduwen kregen hierbij voorrang. 
Op het einde van de oorlog ontstonden er opnieuw drama’s. De geadopteerde kinderen dienden terug naar hun natuurlijke ouders gebracht te worden. Veel kinderen herkenden hun ouders niet meer, konden niet meer met hen spreken en wilden bij hun nieuwe ouders blijven. Er speelden zich vreselijke taferelen af. Andere kinderen doolden rond in het verslagen Duitsland. Schrijver behandeld in zijn verzorgd uitgegeven boek heel wat van die toestanden.
De voormalige officier Bauwens heeft het allemaal met veel geduld, energie en doorzettingsvermogen nauwkeurig uitgeplozen. Het helder geschreven boek beschrijft ook de toestanden in de Lebensbornhuizen in bezet Europa. Ook in de Belgische Ardennen was er een dergelijk huis gevestigd. Het had een eerder slechte reputatie. Met voetnoten, bibliografie en een personen- en een plaatsnamenregister.

[Pieter Jan Verstraete - 06/11/2023]