Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Joegoslavië. Kroniek van zes of zeven landen Johan de Boose 23/12/2025
Eugeen Van Mieghem 1875-1935. Kunstenaar van het dagelijks leven Eric Rinckhout 23/12/2025
Kunst voor de Führer. Erhard Göpel en de jacht op Europese meesterwerken Ruud Breteler 23/12/2025
Leeuwenharten (vert. Wilma Paalman en Willem van Paassen) Dan Jones 16/12/2025
De ijdelheid van de kanunnik. Joris van der Paele en Jan van Eyck Hendrik Callewier 16/12/2025
Een school voor olifanten. In het spoor van Leopolds waanzinnige expeditie naar het hart van Congo Sophy Roberts 16/12/2025
Bestemming Suriname. Drie zeventiende-eeuwse reizen naar een vroege plantagekolonie Nettie Schwartz en Suze Zijlstra (bezorgd en inl.) 16/12/2025
De droom van Marcus Aurelius. Van filosofie naar levenskunst (vert. Marga Blankestijn) Frédéric Lenoir 16/12/2025
Opstand in Judea. Joods verzet tegen de Romeinen 63 v.Chr.-136 n.Chr. (vert. Roelof Posthuma) Barry Strauss 16/12/2025
Het nieuwe bouwen. De tijd van experimenten 1910-1940 Pim van Schaik 16/12/2025
Wilhelmina Drucker. Een vrouw in de oppositie Marianne Braun 16/12/2025
De wonderen Jeroen Olyslaegers 16/12/2025
De 82 componisten die je moet kennen (ill.Thomas Beijer) Merlijn Kerkhof 16/12/2025
Dagboek 1933. Het gevaar van extreemrechts. Herziene editie Dirk Verhofstadt 16/12/2025
Jacob Lawrence. African American Modernist Robbert Roos, Romare Bearden, Elgin Cleckley, Harry Henderson, Lara Stolwerk (red.) e.a. 16/12/2025
Het alsjeblieftmeisje. Gebaseerd op het hartverscheurende lot van een jong meisje dat haar lichaam moest verkopen aan de vijand tijdens WOI Kathelijn Vervarcke 16/12/2025
Winterstrijders Olivier Norek 08/12/2025
Heel en Al. Kunst, geloof en wetenschap in het stadhuis van Amsterdam. 1647-1665 Eymert-Jan Goossens 08/12/2025
Stromen. Roman (vert. Jacques Westerhoven) Aya Koda 08/12/2025
Berlijn. Leven in een gespleten stad Piet de Moor 08/12/2025
12345678910...Laatste

Ik wil koning zijn. De lotgevallen van het genie Johannes Esser

David de Poel
Ik wil koning zijn. De lotgevallen van het genie Johannes Esser
Prometheus, 2024, 342 blz., EUR 25,99
ISBN: 9789044648270

De Nederlandse romancier David de Poel schreef eerder al een biografie van schrijver Frans Pointl en een van dichter René/Renate Stoute. In ‘Ik wil koning zijn’ vertelt hij ‘De lotgevallen van het genie Johannes Esser’, die bij het grote publiek nauwelijks bekend is, maar tijdens het interbellum verkeerde met de zowel op wetenschappelijk als politiek gebied groten der aarde. De auteur is gelieerd aan een kleindochter van Esser en maakt al twintig jaar deel uit van de familie. Toen hij in de nalatenschap bijzondere brieven en andere documenten vond, besloot hij het leven van Johannes Esser te boekstaven om hem uit de anonimiteit te halen.
Johannes Fredericus Samuel Esser, roepnaam Jan, (Leiden, 1877-Chicago, 1946), kende door een excentrieke en vroeg gestorven vader een moeilijke en eenzame jeugd, maar ontwikkelde een sterk karakter. Zonder vooropgezet plan leerde hij schaken en ontpopte hij zich tot een schaakkampioen. Hij studeerde voor arts, vestigde zich als huisarts, telde veel kunstenaars onder zijn cliënten, werd zo kunstverzamelaar en ontdekker van kunstenaars, zoals Piet Mondriaan, en daardoor mettertijd miljonair. Hij studeerde verder voor chirurg. Nog vooraleer hij in Nederland afgestudeerd was, specialiseerde hij zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het herstellen van het aangezicht door huidtransplantatie, waardoor hij een pionier werd op het gebied van de reconstructieve plastische chirurgie met na de oorlog een praktijk in Berlijn. In 1924 verloor hij zijn eerste vrouw Olga Hazelhoff Roelfzema. Esser kwam terug naar Nederland, ging in kunst en in zaken en hertrouwde met Aleida de Koning. Vanaf de jaren 1920 begon hij op onvermoeibare wijze zijn droom na te jagen: een chirurgische vrijstaat, een extraterritoriaal eilandje, om alle patiënten die plastische chirurgie nodig hadden, ongeacht hun afkomst, te laten opereren door de allerbeste chirurgen op aarde. Om zijn doel te bereiken was geen moeite hem te veel. Hij reisde de halve wereld rond om medestanders voor zijn instituut te vinden, maar ondervond ook de nodige tegenwerking, waartegen hij – dixit De Poel – reageerde als een schaker door zetten vooruit te denken. Die zoektocht deed Esser uiteindelijk bij het begin van de Tweede Wereldoorlog in de Verenigde Staten belanden. Verkeerd uitgevallen beleggingen brachten hem tot armoede, zodat hij in 1946 berooid stierf in Chicago.
David de Poel pretendeert geen exhaustieve wetenschappelijke biografie te schrijven, maar presenteert zijn levensbeschrijving als literaire non-fictie. Toch hoefde hij niets te verzinnen, want Jan Esser zelf liet niet minder dan drie versies van zijn memoires na. Daarin reconstrueerde Esser gesprekken compleet met dialogen en al die hij had gehad, net als zijn gedachten. Verder vond De Poel in de nalatenschap duizenden brieven, waaruit hij rijkelijk kon putten. Wel zegt hij niet of die in het Nederlands dan wel in een andere taal waren geschreven en door hem werden vertaald. Ten slotte gebruikt hij ook een deel van de verhalen die in de familie over de merkwaardige vader en grootvader rondgingen.
David de Poel schrijft vlot in behapbare hoofdstukken en de lezer wordt meegesleept in het levensverhaal van het genie Esser. Een katern van zwart-witfoto’s en achteraan een verantwoording met een lijst van boeken en artikelen, brieven en andersoortige bronnen vervolledigen deze lezenswaardige biografie. Wel ware een stamboom nuttig geweest.

[Walter Smits - 15/05/2024]