Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Moederkoren Paul Demets 04/11/2025
Paradijs. Een nieuwe versie van Philoctetes van Sophocles (vert. Nathalie Tabury & Gaea Schoeters) Kae Tempest 04/11/2025
Vergeving. Een filosofische verkenning (vert. Ellis Booi) Vladimir Jankélévitch 04/11/2025
Coba Ritsema. Oog voor kleur Maaike Rikhof, Hanna Klarenbeek en Jet Sloterdijk 04/11/2025
Windhandel. Ooggetuigen van vijfhonderd jaar speculatie, euforie en verlies op de internationale beurzen Maarten Biermans 04/11/2025
Mesopotamië. Roman (vert. Tatjana Daan) Olivier Guez 04/11/2025
De kronieken van de dood. Opstand en executies in de Nederlanden Isabel Casteels 04/11/2025
Aesopus. Op de slavenmarkt in de oudheid Christian Laes 04/11/2025
Voor altijd. Een zelfportret in brieven (vert. en inl. Vincent Hunink) Plinius 04/11/2025
in het wit Roderik Six 04/11/2025
Donas, Archipenko & La Section d’Or. Betoverend modernisme Peter J.H. Pauwels & Adriaan Gonnissen (red.) 04/11/2025
Engel van de blauwe stad Carmen van Geffen 04/11/2025
Al wat leeft. De grote en dodelijke wedloop om al het leven te kennen (vert. Edzard Krol) Jason Roberts 27/10/2025
Onmogelijk (ver. Annemart Pilon) Erri di Luca 27/10/2025
Abd. De geschiedenis van slavernij en slavenhandel in de islamitische wereld (vert. Brenda Mudde en Maarten van der Werf) Justin Marozzi 27/10/2025
Deshima. Het dagelijks leven op de Nederlandse handelspost in Japan Anne Sey 27/10/2025
De Hanze. Opkomst en ondergang van een machtig handelsverbond (vert. Ger Meesters) Dick Harrison 27/10/2025
Stad van water en licht. Amsterdam, een geschiedenis in kaarten Kester Freriks en Reinder Storm 27/10/2025
Brancusi – de geboorte van moderne sculptuur. Meesterwerken uit de collectie van Centre Pompidou Ariane Coulondre (red.) 27/10/2025
Altijd te paard Iris Pronk 27/10/2025
12345678910...Laatste

Ik wil koning zijn. De lotgevallen van het genie Johannes Esser

David de Poel
Ik wil koning zijn. De lotgevallen van het genie Johannes Esser
Prometheus, 2024, 342 blz., EUR 25,99
ISBN: 9789044648270

De Nederlandse romancier David de Poel schreef eerder al een biografie van schrijver Frans Pointl en een van dichter René/Renate Stoute. In ‘Ik wil koning zijn’ vertelt hij ‘De lotgevallen van het genie Johannes Esser’, die bij het grote publiek nauwelijks bekend is, maar tijdens het interbellum verkeerde met de zowel op wetenschappelijk als politiek gebied groten der aarde. De auteur is gelieerd aan een kleindochter van Esser en maakt al twintig jaar deel uit van de familie. Toen hij in de nalatenschap bijzondere brieven en andere documenten vond, besloot hij het leven van Johannes Esser te boekstaven om hem uit de anonimiteit te halen.
Johannes Fredericus Samuel Esser, roepnaam Jan, (Leiden, 1877-Chicago, 1946), kende door een excentrieke en vroeg gestorven vader een moeilijke en eenzame jeugd, maar ontwikkelde een sterk karakter. Zonder vooropgezet plan leerde hij schaken en ontpopte hij zich tot een schaakkampioen. Hij studeerde voor arts, vestigde zich als huisarts, telde veel kunstenaars onder zijn cliënten, werd zo kunstverzamelaar en ontdekker van kunstenaars, zoals Piet Mondriaan, en daardoor mettertijd miljonair. Hij studeerde verder voor chirurg. Nog vooraleer hij in Nederland afgestudeerd was, specialiseerde hij zich tijdens de Eerste Wereldoorlog in het herstellen van het aangezicht door huidtransplantatie, waardoor hij een pionier werd op het gebied van de reconstructieve plastische chirurgie met na de oorlog een praktijk in Berlijn. In 1924 verloor hij zijn eerste vrouw Olga Hazelhoff Roelfzema. Esser kwam terug naar Nederland, ging in kunst en in zaken en hertrouwde met Aleida de Koning. Vanaf de jaren 1920 begon hij op onvermoeibare wijze zijn droom na te jagen: een chirurgische vrijstaat, een extraterritoriaal eilandje, om alle patiënten die plastische chirurgie nodig hadden, ongeacht hun afkomst, te laten opereren door de allerbeste chirurgen op aarde. Om zijn doel te bereiken was geen moeite hem te veel. Hij reisde de halve wereld rond om medestanders voor zijn instituut te vinden, maar ondervond ook de nodige tegenwerking, waartegen hij – dixit De Poel – reageerde als een schaker door zetten vooruit te denken. Die zoektocht deed Esser uiteindelijk bij het begin van de Tweede Wereldoorlog in de Verenigde Staten belanden. Verkeerd uitgevallen beleggingen brachten hem tot armoede, zodat hij in 1946 berooid stierf in Chicago.
David de Poel pretendeert geen exhaustieve wetenschappelijke biografie te schrijven, maar presenteert zijn levensbeschrijving als literaire non-fictie. Toch hoefde hij niets te verzinnen, want Jan Esser zelf liet niet minder dan drie versies van zijn memoires na. Daarin reconstrueerde Esser gesprekken compleet met dialogen en al die hij had gehad, net als zijn gedachten. Verder vond De Poel in de nalatenschap duizenden brieven, waaruit hij rijkelijk kon putten. Wel zegt hij niet of die in het Nederlands dan wel in een andere taal waren geschreven en door hem werden vertaald. Ten slotte gebruikt hij ook een deel van de verhalen die in de familie over de merkwaardige vader en grootvader rondgingen.
David de Poel schrijft vlot in behapbare hoofdstukken en de lezer wordt meegesleept in het levensverhaal van het genie Esser. Een katern van zwart-witfoto’s en achteraan een verantwoording met een lijst van boeken en artikelen, brieven en andersoortige bronnen vervolledigen deze lezenswaardige biografie. Wel ware een stamboom nuttig geweest.

[Walter Smits - 15/05/2024]