Hieronder vindt u de jongste recensies. Selecteer een genre, vervolgens selecteer de recensie die u wenst u te bekijken en klik tenslotte op 'Lees recensie'.

Zoeken  Genre 

 TitelAuteurDatum
Mozart. De muziek, de mens, de vrijmetselarij David Vergauwen 21/04/2025
Kunst en leven in Rembrandts tijd Birgit Boelens, Paul Mosterd, Elizabeth Nogrady en Arthur R. Wheelock jr. (red.) 21/04/2025
Alexander de Grote. Triomf en tragiek van een veldheer. Vertaald door Julius Roos Quintus Curtius Rufus 21/04/2025
Complete gedichten. Met Latijnse tekst. Ingeleid, vertaald en van aantekeningen voorzien door Ype de Jong Catullus 21/04/2025
Kalendergedichten. Fasti. Vertaald, ingeleid, en van aantekeningen voorzien door Piet Schrijvers Ovidius 21/04/2025
Gedaantewisselingen. Metamorfosen. Vertaald, ingeleid, en van aantekeningen voorzien door Piet Schrijvers Ovidius 21/04/2025
Zingen in het donker Nescio 21/04/2025
De drogreden Jo Claes 21/04/2025
Nederlandse bestuurders tijdens de Tweede Wereldoorlog. Trouw aan volk, vijand en vaderland Susan Scherpenisse, Ingrid van der Vlis, Jan Julia Zurné, Anne Petterson en Wim van Meurs 16/04/2025
Laat alleen rode bloemen bloeien. Wie telt mee in het China van Xi Jinping? Emily Feng 16/04/2025
De man in cel 401. De oorlogsjaren van Simon Willemse John Brosens 16/04/2025
Anselmus Poneli en Perry Pierik De kunst is een gulzig monster. Brieven 2018-2020 16/04/2025
De tegenstoot. Grebbeberg 12 en 13 mei 1940. Bataljon Jagers gesteld voor onmogelijke opdracht Jaap A. Kip 16/04/2025
Wilhelmus. Mijn grootvader bij de Waffen-SS Tim Berbers 12/04/2025
Wereldsteden van de Lage Landen. Stadsgeschiedenis van Nederland en België Nadia Bourras, Jan Hein Furnée, Hilde Greefs e.a. (red) 12/04/2025
Eeuwen des onderscheids. Een geschiedenis van middeleeuws Europa. Herziene uitgave Wim Blockmans en Peter Hoppenbrouwers 12/04/2025
De verre uithoeken van de bekende wereld. Een nieuwe geschiedenis van de oude beschavingen (vert. Aad Janssen en Joost Pollmann) Owen Rees 12/04/2025
Rexit. Leopold III en het tragische misverstand Vincent Stuer 12/04/2025
De geboorte van New York. Hoe het Nederlandse Manhattan in Engelse handen kwam (vert. Catalien van Paassen, Willem van Paassen en Jan Willem Reitsma) Russell Shorto 12/04/2025
De geboorte van de stad. Op zoek naar middeleeuws Amsterdam Emma Los en Erik Schmitz (red.) 12/04/2025
12345678910...Laatste

Het xoanon

Jan van Aken
Het xoanon
Querido, 2024, 615 blz., EUR 29,99
ISBN: 9789021464046

De Nederlandse auteur Jan van Aken is bekend van zijn historische romans, waaronder de bekroonde roman, ‘De ommegang’ (2018). Nu publiceert hij ‘Het xoanon’, een historische avonturenroman, die zich afspeelt in het Istanbul van na de Grote Oorlog.
Een xoanon is het Grieks voor wat een archaïsch houten cultusbeeld was of in overdrachtelijke zin een domoor. Een bijzonder xoanon was volgens de antieke mythologie het palladion of palladium van de godin Pallas Athene of Minerva, dat Troje had beschermd, door Odysseus gestolen dan wel door Aeneas naar Rome meegevoerd zou zijn. Het zou door Constantijn de Grote naar Constantinopel gebracht zijn en ingemetseld in de Verbrande Zuil.
Van Aken situeert zijn roman met verwikkelingen rond het xoanon in het Istanbul van na de Grote Oorlog. Het Ottomaanse Rijk als lid van de Centralen is verslagen. De grootmachten van de Entente, Groot-Brittannië, Frankrijk en Italië, bezetten Istanbul en verdelen de stad in bezettingszones, verduidelijkt door een kaart vooraan in het boek. Russen, op vlucht voor de Revolutie, overspoelen de stad. De Turkse nationalisten onder leiding van Mustafa Kemal Atatürk leggen zich niet neer bij de voor Turkije nadelige Vrede van Sèvres (1920), die een Turkse Rompstaat in Centraal- en Noord-Anatolië overhield, en beginnen vanuit het binnenland van Anatolië een opstand. De Grieken proberen een Groot-Griekenland rond de Egeïs te creëren: de Grieks-Turkse Oorlog in Anatolië (1919-1922), begonnen met de bezetting van Smyrna (Izmir), verloopt voor de Grieken uiteindelijk desastreus met onder andere de geweldsvolle val en brand van Smyrna, overigens het einde van de roman. De Vrede van Lausanne (1923) maakt de voor het jonge Turkije nadelige vrede van Sèvres ongedaan. Ze ging gepaard met bevolkingsuitwisselingen en maakte een einde aan de sinds Homerische tijden Griekse aanwezigheid op de Ionische kusten van Klein-Azië, terwijl Turken en moslims uit West-Thracië werden gedreven.
Tegen deze woelige historische achtergrond leidt een zekere Jon Beaujon, de ik-figuur van de roman, een comfortabel leventje. Hij geraakt onwillig betrokken bij de fictieve aanslag op de Verbrande Zuil, waarbij het xoanon uit de oudheid zou zijn buitgemaakt. Individuen en groepen menen hun voordeel te kunnen doen met dat voorwerp om de gang van de geschiedenis in de door hen gewenste richting te sturen. Daartussenin beweegt zich de vrijbuiter-avonturier Beaujon, een kameleonachtig personage, die allerlei avonturen meemaakt, het ene al onwaarschijnlijker dan het andere, en intrigerende tegen- en medespelers krijgt: Von Maurer, een Duitser met een Turks paspoort, Blackwood, een Britse dubbelspion, Iliana, een Amerikaanse journaliste van Griekse afkomst op zoek naar een goed verhaal en Patil, een getraumatiseerd Armeens meisje, dromend van wraak voor de Armeense genocide. Gaandeweg leert de lezer de achtergrond en de anti-Britse drijfveren van Beaujon kennen, terwijl hoe langer hoe meer duidelijk wordt dat het najagen van het xoanon, dat de gebeurtenissen voortdrijft, een hersenschim is en getuigt van domheid.
Jan van Aken slaagt er in de broeierige naoorlogse sfeer goed te schetsen. Zijn beheersing van de historische context laat hem toe zijn roman levensecht te maken, niet in het minst door het gebruik van woorden uit vreemde talen. Hij heeft een spannende historische roman afgeleverd, die de lezer meer dan zeshonderd bladzijden in de ban houdt.

[Walter Smits - 15/05/2024]